Hippe kamerplant met een bijzonder verhaal

17 februari - 30 juni

Dit evenement is bezig.

De paradijsvogelbloem staat in bloei! Deze Kaapse plant, officieel de Strelitzia reginae, staat inmiddels ruim 16 jaar in de Palmenkas en is door haar opvallend uiterlijk een echte eyecatcher. De paradijsvogelbloem groeit oorspronkelijk langs de oostelijke kust van de Kaap, het meest zuidelijke deel van Afrika. Want hoewel het wereldwijd één van de meest populaire tuinplanten is, groeit de plant oorspronkelijk langs rivieren of de kust tussen het struikgewas van Zuid-Afrika. Naast het bijzondere uiterlijk heeft de plant een interessante achtergrond.

De Britse botanicus Joseph Banks, een invloedrijke ontdekkingsreiziger uit de 18^e eeuw, was de eerste Europese botanicus die de opvallende plant heeft beschreven. In die tijd was het gebruikelijk om plantnamen te ontlenen aan bekende figuren. Banks was bevriend met de Engelse koning George III en zijn vrouw Sophia Charlotte van Mecklenburg-Strelitz. Door de prachtige plant de naam Strelitzia reginae te geven haalde hij een wit voetje bij het koninklijk paar. In de plaatselijke taal, het Nguni, wordt de plant aangeduid met de naam ‘isiGude’.

De abakwaMthethwa stam in KwaZoeloe-Natal, een provincie aan de oostkust van Zuid-Afrika, gebruikte het kooksel van de bloemen om ontstoken klieren en geslachtsziekten mee te behandelen. Of dit ook echt geholpen heeft is niet duidelijk. Wetenschappers van de universiteit van Gulbarga, India, hebben wel ontdekt dat het afkooksel van de bladeren van de strelitzia een lichte werking tegen bacteriën heeft. De effecten op het menselijk lichaam zijn niet onderzocht.

De bloemen van de strelitzia worden bestoven door de honingzuiger. Deze kleine vogels met kromme snaveltjes landen op de blauw-paarse kroonbladeren en halen nectar uit de oranje kelkbladeren. Het stuifmeel blijft aan de pootjes van de vogels kleven waardoor de volgende plant bestoven wordt. Door de felle kleuren valt de strelitzia op en zo worden de vogels aangetrokken. De strelitzia heeft niet alleen bijzondere bloemen, de zaden zijn al net zo opvallend. Het plukje oranje pluis wordt ook wel een zaadrok genoemd (zie afbeelding bovenaan deze pagina). Zo op het blote oog lijkt het net een oranje pruik.

Een prachtige plant dus met ook nog eens een opvallende geschiedenis, bijzondere bestuiving en gekke zaadjes. Planten zoals de paradijsvogelbloem maken de Kaapse collectie van de Hortus leerzaam en interessant. De bloeiperiode van de plant loopt tot juni, genoeg tijd dus om langs te komen.

Bronnen:

van Jaarsveld, E. (2008). Strelitzia reginae Banks ex Aiton subsp. Mzimvubuensis (Strelitziaceae).

Londonkar, R., & Rajani, K. S. (2021) Phytochemical studies on the leaf extracts of strelitzia reginae.

Mabberley, David J. “A note on some adulatory botanical plates distributed by Sir Joseph Banks.” Kew Bulletin 66 (2011): 475-477.

Terug naar categorie